Hipertansiyon hastalarının yaptıkları hatalar

.Her kan basıncı artışında dilaltı ilacı kullanmamak

· İlacın bırakılması

· Vücut ilaca alışır, yan etki yapar düşüncesi

· İlaç kullanılıyor diye ilaçsız tedaviyi ihmal etmek

· Hasta-hekim ilişkisinin güvensiz olması

· Komşu ve arkadaş tavsiyesiyle ilaç değiştirilmesi

·

Hastanın, rahatsızlık duyduğu baş ağrısı, nefes darlığı, çarpıntı gibi faktörler ortadan kalktı diye ilacını bırakması

· Doktora gelirken hastanın kullandığı ilaçları ve önceki kan basıncı tetkik sonuçlarını getirmemesi

· Bünyem yüksek tansiyona alışıktır diye ciddiye almamak.

· Kan basıncı yüksekliğini sadece strese bağlayıp ilaç almamak.

· Kan basıncı düşen hastanın ilacı bırakıp deneme yapması

· Muayeneye geldiği gün ilaç almamak ( az su ile içilmelidir )

· Muayeneye az kaldı diye ilacı kesmek.

· Sadece büyük tansiyonla ilgilenmek.

· Sarmısak ve sakinlestirici ile tedavi yapıldığının sanılması.



TANSİYON SORUNUYLA NASIL BAŞETMELİ

Tansiyonu normal bile görünse herkesin dikkat etmesi gereken şeyler var. Çünkü, tansiyon ne kadar düşükse, tansiyonun yol açtığı sorunlarla karşılaşma riski o kadar azalıyor.Burada sayacaklarımız, tansiyonu yüksek olanların da dikkat etmesi gereken şeyler. Çünkü, bunlara dikkat edilirse, tansiyon hastası birinin ilaç kullanmasına gerek kalmayabilir. Ya da ilaç kullansa bile, daha az ilaç yeter hale gelebilir ve tansiyonu daha iyi düşürmek mümkün olabilir.

· İdeal ağırlığınızı koruyun.

· Düzenli fiziksel aktiviteye zaman ayırın. Haftada 5 gün yarım saat orta yoğunlukta fiziksel aktivite yeterlidir.

· Haftada en az 3 gün ve en az 30 dk tempolu yürüyüş bir çok yararlı etkisinin yanı sıra yüksek tansiyonu 4 - 9 mmHg kadar düşürür. Üstelik doktor kontrolü bile olmadan yapılabilir.

· Sigarayı bırakın.

· Az şekerli besinler tercih edin. Tatlı ve şekerli içecekleri mümkün olduğunca kısıtlayıp, süt ürünlerinde tuz oranı düşük olanları tercih edin. Doymamış yağ ve mamullerden uzak durun.

· Posalı yiyeceklere ağırlık verin. Bolca taze sebze ve meyvenin yanısıra, kuru fasulye, nohut, mercimek gibi baklagillerden faydalanın.

· Stresten uzak durun, sağlık kontrollerinizi düzenli olarak yaptırın.

· Doğum kontrol hapları, kortizon, soğuk algınlığı ilaçları, burun damlaları, bazı sinir ilaçları, romatizmal bazı ilaçlar tansiyonu yükseltebilir, bu tip ilaçları hekim kontrolünde kullanın.

· Kilo fazlalığı azaltılırsa önlenir, geciktirilebilir . fazla olan her 10 kilonun verilmesi yüksek tansiyonun 5 -20 mmHg cıva düşmesini sağlar

· Katı yağlı yiyeceklerden kaçınmanız,

· Porsiyonlarınızı küçültmeniz

· Tansiyon, şeker, kolesterol gibi hastalıklar sinsi ve kronik seyirli olduğu için şikayet olsun veya olmasın periyodik takip ve tedavi ihmal edilmemelidir.

· Az tuzlu yemeniz ( tamamen tuzsuz değil )

· Düzenli spor veya egzersiz yapmalıyız. Her sporun tansiyona yararı aynı değildir. Hatta bazıları zarar da verebilir. Mesela tansiyonu olanların ağırlık kaldırmadan kaçınmaları gerekir.

· Sağlık sorunları olanların doktor kontrolünden sonra spor yapmaları ve vücutlarını alıştırarak, kısa süreli ve hafif egzersizlerden uzun süreli ve yoğuna geçmeleri tavsiye edilir.



TANSİYON KONTROLÜNDE TUZ VE POTASYUM

Tansiyon konusunda en çok konuşulan mineral sodyum yani sofra tuzunun esasıdır. Hem tansiyonu yüksek birinde tansiyonun düşmesi, hem de tansiyonu normal birinin daha düşük değerlere sahip olması ya da tansiyonunun yükselmemesi için tuzun kısıtlanması gerektiği çok eskiden beri bilinmektedir. Buna rağmen toplumlar, ihtiyaçlarının çok çok üstünde, 5-10 kat daha fazla tuz tüketmektedir. Buna biraz da, eskiden yalnızca yüksek tansiyonluların az tuz yemeleri gerektiği ama normal tansiyonluların dikkat etmelerine gerek olmadığı inancı katkıda bulunuyordu. Ama şimdi, bunun herkes için gerekliliği kabul edilmeye başlandı.

Bir araştırmada daha sonra tuzun kısıtlanmasıyla, yüksek tansiyonlularda 12, tansiyonu normal olanlarda 7 mmHg kan basıncı düşüşü sağlandı. Oysa aynı diyeti yapıp tuzda kısıtlamaya gitmeyenlerinki yalnızca 2-3 mmHg düştü.
Bu yüzden, günde 24 g 'dan daha az sodyum yani 6 gr'dan daha az sofra tuzu tüketilmesi salık verilmektedir. Bu da yaklaşık bir tatlı kaşığı kadar tuz demektir. Ama kalp yetmezliği varsa, bu yarı yarıya azaltılır.

Tuzu azaltmak için, tabii ki, en başta yapmamız gereken şey, yemeklerin daha az tuzla yapılması ve sofrada yemeklere tuz eklemekten kaçınılmasıdır.

· Bazı hekimler, yemeğin tuzsuz yapılıp, sofrada tuz eklemenin daha az tuz almaya yardım edeceği kanısındadır. Özellikle sıcak yenen tahıllarda ( pilav, makarna...) bu çok işe yarayabilir.

· Tuzluğun deliğinin küçük olması da yardımcıdır.

· Tuz yerine, tatlandırıcı olarak baharat, limon, sirke, yoğurt kullanılabilir.

· Hazır yiyeceklerde sodyumu ( tuzu ) azaltılmış veya tuzsuz ürünler tercih edilebilir.

· Et olarak konserve ve tütsülenmiş ( füme ) ürün tüketiminden kaçınmalı; tazeler yeğlenmelidir.

· Tuzlanarak hazırlanan salam, jambon gibi besinler, konserveler, hazır çorbalar, hazır karışımlar, salamuralar ( turşu, zeytin vb ), hardal, ketçap gibi çeşnilerden olabildiğince uzak durmalıdır.

Ancak herkes tuz kısıtlamasına aynı ölçüde yanıt vermemektedir. Tuz kısıtlamasına yeterince yanıt vermeyenler hayli fazladır. Bu durum, " tuza direnç" olarak adlandırılır. Tuza direnç, yüksek tansiyonluların %30-50'sinde, normal tansiyonu olanların %15-25'inde görülmektedir. Üstelik bunlarda tuzu artırmak da tansiyonda yükselme yapmamaktadır.

Potasyum, daha iyi bir tansiyon için, daha fazla alınması gerektiği konusunda, herkesin üstünde anlaştığı bir maddedir. Günde 3.5 gramın üstüne çıkılması önerilmektedir. Sodyum ne kadar düşük, potasyum ne kadar fazlaysa, tansiyon o kadar iyi olmaktadır. Gerçekten de, bir çalışmada, potasyum alımını yalnızca yarım gr kadar artırmanın, felç riskini %40 azalttığı gösterilmiştir. Ama, bunu potasyumlu tuzlar alarak başarmak tavsiye edilmemektedir. Doğru olan şey potasyumdan zengin besinlerle bunu başarmaktır. Bunun içinse, bol sebze-meyve tavsiye edilmektedir. Özellikle, 100 gr'daki potasyum açısından, kahve, kuru baklagiller, fındık, marul, maydanoz, ıspanak, patates, enginar, muz, havuç başta gelen besinler olarak sayılabilir.


YÜKSEK TANSİYON İÇİN TANIMLANMIŞ KAPSAMLI BİR DİYET

DASH DİYETİ


Tıp çevrelerinde tansiyona yönelik diyetlerden en bilineni DASH diyetidir. Adı, " yüksek tansiyonu durdurmaya yönelik beslenme yaklaşımı " karşılığı, İngilizce " Dietary Approaches to Stop Hypertension " kelimelerinin kısaltımından gelmektedir.

DASH diyeti, şu ana kadar saydıklarımızın bir toplamı gibidir.

Doymuş yağlar ve kolesterol başta olmak üzere yağların azaltıldığı,
Tuzca fakir,
Potasyum, magnezyum ve kalsiyumdan zengin bir diyettir.
Bu amaçla,

Hayvansal yağlar ve kırmızı et azaltılır,
Azalan kalori, -posadan zengin- taneli tahıl ve karbonhidratlarla telafi edilir,
Potasyum, magnezyum ve posa kaynağı olarak bol sebze ve meyve tüketilir,
Protein ve kalsiyum, potasyum, magnezyum kaynağı olarak az yağlı veya yağsız süt ve süt ürünleri tüketimi artırılır,
Protein, posa, potasyum, magnezyum kaynağı olarak yağlı tohumlar ve kuruyemiş ile baklagiller arttırılır.


DASH Diyeti

Besin grupları
Günlük porsiyon
Daha çok neyin amaçlandığı

Taneli tahıllar ve ürünleri
7 – 8
Karbonhidrat ve lif

Sebzeler
4 – 5
Potasyum, magnezyum ve lif

Meyveler
4 – 5
Potasyum, magnezyum ve lif

Az yağlı veya yağsız süt ve süt ürünleri
2 – 3
Kalsiyum, protein, potasyum, magnezyum

Etler ( özellikle kanatlılar ve balık )
2 veya daha az
Protein ve magnezyum

Yağlı tohumlar ve kuruyemiş ile baklagiller
Haftada 4 –5
Magnezyum, potasyum, protein ve lif